Lên Đồng ( Hầu Bóng ) là nghi lễ chính của thờ Mẫu tứ Phủ.
Đó là nghi lễ nhập hồn nhiều lần của các vị Thánh Tứ Phủ vào thân xác các ông Đồng, Bà Đồng, là sự tái hiện các hình ảnh các vị thánh nhằm phán truyền , chữa bệnh, ban pơhúc lộc cho các tín đồ đạo Mẫu. Nghi thức lên đồng mang những sắc thái địa phương, trong đó có kể đến Hà Nội, Huế, Sài Gòn.
Trong lên đồng, mỗi lần một vị Thánh nào đó nhập hồn vào thân xác các ông đồng, bà đồng ( nhập đồng ) rồi lại xuất hồn ( thăng đồng ) thì gọi là một Giá Đồng . Trong một giá như vậy , đầu tiên là một vị Thánh nhập đồng , thay trang phục, làm lễ cúng Thánh Mẫu, nhảy múa , ban phúc lộc, phán truyền rồi thăng đồng ( xuất đồng ).
Trong nghi thức hầu bóng , để cho Thánh nhập người hầu đồng phải thoát khỏi trạng thái tâm lý bình thường, họ không còn là họ nữa , mà chỉ là cái xác để Thánh nhập vào, do vậy mà tuỳ từng vị thánh mà người hầu đồng có những hành động , tư thế nét mặt khác nhau sao cho phù hợp với vị thánh đó. Để tạo lên trạng thái tâm lý như vậy, Ông đồng , bà đồng phải đưa mình vào trạng thái ngây ngất này, ngoài bàn thờ và hương khói các màu sắc mạnh của đồ thờ , quần áo còn có vai trò của âm nhạc, lời hát, tiếng trống, rượu, trầu , thuốc lá…
Nghi lễ mở đầu
Trước khi hầu đồng, Ông Đồng, bà Đồng thông qua người chủ đền phải làm lễ chúng sinh và lễ Thánh. Đồ lễ chúng sinh được đặt trên một cái mâm, trên đó có các đồ vàng mã cắ thành hình quần áo, tiền , vàng, thỏi bạc, những bát cháo, bánh trái và thức ăn khác. Có khi trên mâm còn có mấy đồng tiền bỏ vào mâm, chậu nước dành cho những vong hồn chết đuối. Lễ chúng sinh có mặt trong tất cả các nghi lễ của tín ngưỡng Tứ Phủ và các tín ngưỡng dân gian khác, dành cho những vong hồn chết dữ hay không có người thừa nhận, không có người hương khói cúng giỗ.
Trang Phục
Về nguyên tắc mỗi vị thánh nhập đồng thì phải có trang phục riêng, do vậy có bao nhiêu giá thì có chừng ấy bộ trang phục tương ứng.Nhứng trang phục cơ bản không thể thiếu được trong các buổi hầu đồng là khăn phủ diện màu đỏ dùng chung cho tất cả các giá đồng khi Thanh đồng giáng đồng hay thăng đồng , các laọi áo dài , các loại mũ , khăn , thắt lưng, đai , thẻ ngà vòng…điều đặc biết là màu sắc trang phục phải phù hợp với từng Phủ của vị thánh đó như Tiên Phủ - màu đỏ, Nhạc Phủ - màu xanh, Thoải Phủ - Màu trắng, Địa Phủ - màu vàng.
Con nhang đệ tử
Là tín đồ của đạo Mẫu, con nhang là những người đã làm lễ đội bát nhang, gửi bản mệnh của mình ( bát nhang ) vào một đền phủ nào đó để thờ thần linh Tứ Phủ che chở.
Hàng tháng , cứ ngày mồng một và ngày rằm phải đến đền mà mình gửi bát nhang để cúng lễ.
Đệ tử có thể là những người chưa gửi bát nhang vào đền phủm nhưng có lòng tin vào sự linh thiêng của Thánh Mẫu. Do vậy vào dịp lễ tết hay lên đồng họ thường tham dự và cầu xin Thánh Mẫu ban tài lộc.